Julien De Wit: "misschien is iedereen stiekem (on)zeker?"

Julien De Wit is 24 jaar, auteur, columnist, keynote spreker en freelance strategy- en communicatieconsultant. Je kent hem misschien van zijn debuut-boek ‘Ge(e)neratie’ waarin hij een pleidooi houdt voor een samenleving waarin jongeren - Gen Z - meer betrokken worden als volwaardige gesprekspartner. Niet praten óver maar mét jongeren.

Ook nu duikt Julien in zijn nieuwste boek in thema’s waar het intergenerationeel al eens schuurt. Evenwel weg van het generatiedenken en liever vanuit maatschappijdenken, neemt hij de lezer mee in de vraag“hoe overwin je onzekerheid? Is het enkel iets van Gen Z? Of overkomt het ons allemaal? En hoe ga je als maatschappij hiermee om?”

”Je hoort soms dat Gen Z arrogant is en die Gen Z’ers verwijten op hun beurt Gen X’ers of boomers dat ze verwaand zijn. Er wordt elkaar vanalles verweten. Terwijl dat net ook een teken aan de wand kan zijn van een breed gedragen, generatie-overstijgende onzekerheid.” Zo vertelt Julien. “Ik ben al sinds mijn 17de aan het freelancen. Onzekerheid is daar het kernwoord tot dusver. Het voortdurende gevoel niet goed genoeg te zijn of door de mand te vallen, daarin ben ik overigens niet de enige."

Het generationele debat bevat dus wel wat vooroordelen en invullen voor de ander. Julien noemt het een "communicatiestoornis op de werkvloer". Je wordt bedreigd in je positie, je denkt: "ben ik het wel goed aan het doen?" en tegelijkertijd verandert de wereld heel erg snel. Jezelf voortdurend aan de omstandigheden aanpassen is bijna niet bij te houden. Gooi daar nog wat gebrekkige communicatie bovenop en dat leidt tot heel wat onzekerheden.

Wat is (on)zekerheid?

In zijn boek (On)Zeker onderzoekt Julien wat onzekerheid is en hiervoor vertrekt hij vanuit een aantal persoonlijke ervaringen, maar betrekt hij ook onderzoek, de filosofie en geeft hij psychologen het woord. Hebben we wel een juist beeld van succes? Van zelfzekerheid? Zelfzeker zijn is niet het bannen van onzekerheid. Het is ook niet jezelf beter voordoen dan je bent. Het is je onzekerheid omarmen en net op jezelf kunnen vertrouwen dat je in een moeilijke omgeving blijft functioneren. Zelfzekerheid kan niet bestaan zonder onzekerheid, anders is het niet authentiek.

Deze zoektocht naar zingeving stamt volgens Julien uit onze individualistische samenleving van vandaag. Waar mensen vroeger nog een deel van hun identiteit konden ontlenen aan het collectief, dat hen dan ook zin boodt, is de mens anno 2024 op zichzelf gewezen. Dit biedt vrijheid, maar brengt ook een grote verantwoordelijkheid met zich mee. Je identiteit is extreem maakbaar. Het bestaat uit een aantal lagen die integraal bepalen wie je bent. Een job is daar een enorm belangrijke factor van. De doorsnee sollicitant vandaag de dag zoekt niet naar een job, maar naar een verlengstuk van zijn of haar identiteit. Dat maakt dat wanneer je succes hebt op je werk je dit volledig aan jezelf te danken hebt, maar als je faalt even goed.

Dit gebrek aan collectiviteit en zoektocht naar zingeving leidt naar een honger voor verbinding en authentieke relaties. En waar zoeken mensen die vandaag? Op het werk. "Vroeger had je vangnetten zoals familie, vrienden, liefdesrelaties en het geloof die mensen steunden in onzekere tijden. Die vangnetten zijn nu in een crisis. Familiebanden worden minder belangrijk. Vriendschappen moeilijker te onderhouden. Liefdesrelaties complexer. En geloof speelt in onze Westerse maatschappij steeds een kleinere rol. Daarom zoeken mensen nu op andere plaatsen naar verbinding en de werkplek lijkt daarvoor de uitgelezen plek te zijn.

Zingeving: de maatschappelijke verantwoordelijkheid voor werkgevers?

Er is dus een unieke kans voor werkgevers weggelegd om een gemeenschap binnen hun organisaties te creëren. Een gemeenschap, community, waarin mensen verbindingen kunnen vinden, hun onzekerheden kunnen omarmen en kunnen bespreken. Als bedrijf kan je op die manier zingeving bieden en een cruciale maatschappelijke rol vervullen, zonder dat het vervalt in een betuttelende of zelfs bijna moederlijke rol.

Maar hoe doe je dat dan? Zonder te betuttelen of je bedrijf een familie te moeten noemen? "Door in te zetten op authenticiteit. Door loopbaanbegeleiding niet als een enge optie te zien, maar actief in te zetten om de persoonlijke ontwikkeling van werknemers te stimuleren. Door de moed te hebben om als bedrijf aan je werknemers te vragen: waarom werk je hier eigenlijk? En door niet alleen zingeving aan te bieden, maar ook werknemers op hun verantwoordelijkheden te wijzen. Past je werk wel bij wat je zoekt?"

Volgens Julien gaat het niet over verwennerijen zoals bedrijfswagens, de fruitmand en leuke feestjes. Die kunnen je als organisatie even succes geven op korte termijn, maar dat blijft niet duren. Het gaat wél over de balans tussen de verantwoordelijkheid van het individu en die van de maatschappij. Alleen wanneer beide partijen hiermee actief aan de slag gaan zal er zingeving ontstaan en kan je (on)zekerheid omarmen.